8. sınıf yansıma, dönme ve öteleme konusu ile ilgili çalışma yaprağını indirmek için konu başlığına tıklayınız.
"Koordinat düzleminde bir çokgenin eksenlerinden birine göre yansıma, herhangi bir doğru boyunca öteleme ve orijin etrafındaki dönme altında görüntülerini belirleyerek çizer." kazanımı ile ilgili soruların yer aldığı çalışma yaprağını indirmek için
tıklayınız.
(Görsele sağ tıklayıp resmi farklı kaydet seçeneğini tıklayın.)
(Görsele sağ tıklayıp resmi farklı kaydet seçeneğini tıklayın.)
Konu Özeti:Yansıma
Bir şeklin koordinat düzleminde eksenlere göre yansıması aşağıdaki gibi yapılır.
x eksenine göre yansıma
Bir A(a,b) noktasının x eksenine göre yansıması altındaki görüntüsü A'(a, -b) dir. Örneğin;
(3,2) noktasının x eksenine göre yansıması altındaki görüntüsü (3,-2) dir.
(-2,-5) noktasının x eksenine göre yansıması altındaki görüntüsü (-2,+5) dir.
Görüldüğü gibi x eksenine göre yansımada x (apsis) aynı kalırken, y(ordinat) işaret değiştirir.
y eksenine göre yansıma
Bir K(c,d) noktasının y eksenine göre yansıması altındaki görüntüsü K'(-c, d) dir. Örneğin;
(4,1) noktasının y eksenine göre yansıması altındaki görüntüsü (-4,1) dir.
(-3,5) noktasının y eksenine göre yansıması altındaki görüntüsü (3,5) dir.
Görüldüğü gibi y eksenine göre yansımada y (ordinat) aynı kalırken, x (apsis) işaret değiştirir.
Orijine göre simetri
Bir M(x,y) noktasının orijine göre simetriği M'(-x,-y) dir.
Öteleme
Bir şeklin koordinat düzleminde eksenler boyunca öteleme hareketi aşağıdaki gibidir.
x ekseni boyunca öteleme
Bir A(a,b) noktasının x ekseni boyunca k birim sağa öteleme altındaki görüntüsü A'(a+k,b) dir. Örneğin (2,4) noktasının x ekseni boyunca 3 birim sağa öteleme altındaki görüntüsü (2+3,4) yani (5,4) dir.
Bir A(a,b) noktasının x ekseni boyunca k birim sola öteleme altındaki görüntüsü A'(a-k,b) dir. Örneğin (1,5) noktasının x ekseni boyunca 4 birim sola öteleme altındaki görüntüsü (1-4,5) yani (-3,5) dir.
y ekseni boyunca öteleme
Bir A(a,b) noktasının y ekseni boyunca k birim yukarı öteleme altındaki görüntüsü A'(a,b+k) dir. Örneğin (2,4) noktasının y ekseni boyunca 3 birim yukarı öteleme altındaki görüntüsü (2,4+3) yani (2,7) dir.
Bir A(a,b) noktasının y ekseni boyunca k birim aşağı öteleme altındaki görüntüsü A'(a,b-k) dir. Örneğin (1,5) noktasının y ekseni boyunca 4 birim aşağı öteleme altındaki görüntüsü (1,5-4) yani (1,1) dir.
Dönme
Saat yönünün tersi yönde dönme
Bir A(x,y) noktasının 90o lik dönme altındaki görüntüsü A'(-y,x) dir.
Bir A(x,y) noktasının 180o lik dönme altındaki görüntüsü A'(-x,-y) dir.
Bir A(x,y) noktasının 270
o lik dönme altındaki görüntüsü A'(y,-x) dir.
Not: Saat yönünün tersi yönde dönme bu şekildedir. Saat yönünde dönmeyi ayrıca çalışmanıza gerek yok. Bir şekil saat yönünün tersi yönde 90
o lik dönmesi saat yönünde 270
o lik dönmesi ile aynı anlama gelir. 180
o lik saat yönünün tersi yönde dönme, saat yönünde 180
o lik dönme ile aynı anlama gelir.